Dzień Świstaka (ang. Groundhog Day), obchodzony co roku 2 lutego, to jedno z najbardziej nietypowych świąt w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Choć dla wielu może wydawać się jedynie zabawną tradycją, ma ona swoje korzenie w folklorze i wciąż przyciąga uwagę milionów ludzi. Przyjrzyjmy się bliżej temu niezwykłemu dniu: jego historii, symbolice i temu, jak jest obchodzony w dzisiejszych czasach.
Tradycja Dnia Świstaka wywodzi się z europejskich wierzeń ludowych, szczególnie niemieckich i celtyckich. W Europie, zamiast świstaka, pogodę przewidywały inne zwierzęta, takie jak borsuki czy niedźwiedzie. Zasada była prosta: jeśli zwierzę zobaczy swój cień (co oznacza słoneczny dzień), zima potrwa jeszcze sześć tygodni. Jeśli nie, wiosna nadejdzie szybciej.
Kiedy niemieccy osadnicy przybyli do Ameryki w XVIII wieku, przenieśli tę tradycję do Pensylwanii. Tam zamiast borsuka wybrano świstaka, lokalnego gryzonia, który zapada w zimowy sen.
Najbardziej znane obchody Dnia Świstaka odbywają się w Punxsutawney w Pensylwanii. Bohaterem dnia jest Punxsutawney Phil – „oficjalny” świstak meteorolog. Co roku, 2 lutego, Phil jest wyciągany z nory przez specjalną grupę organizatorów zwanych Inner Circle, ubranych w cylindry i eleganckie stroje. Według tradycji, Phil „przewiduje”, czy zima potrwa jeszcze sześć tygodni, czy też można spodziewać się wczesnej wiosny.
Całe wydarzenie ma charakter widowiskowy, przyciąga turystów i media, a prognoza Phila staje się tematem rozmów na całym świecie – choć warto dodać, że jego trafność pozostawia wiele do życzenia.
Dzień Świstaka stał się szczególnie popularny dzięki filmowi z 1993 roku pt. Groundhog Day z Billem Murrayem w roli głównej. Film opowiada o człowieku, który utknął w pętli czasu, przeżywając 2 lutego w nieskończoność. Dzięki temu obrazowi święto zyskało rozgłos na całym świecie, a wyrażenie „dzień świstaka” zaczęło być używane w znaczeniu monotonii i powtarzalności.
Dzień Świstaka to coś więcej niż tradycja pogodowa. To święto, które wprowadza trochę humoru i ciepła w chłodny, zimowy czas. Jest to również przykład tego, jak lokalne zwyczaje mogą stać się globalnym fenomenem dzięki mediom i popkulturze.
Dzień Świstaka to idealne połączenie tradycji, humoru i popkultury. Niezależnie od tego, czy traktujesz go jako okazję do śledzenia prognoz pogody, czy po prostu cieszysz się jego atmosferą, święto to pozostaje wyjątkowym elementem zimowego kalendarza. A jeśli kiedykolwiek znajdziesz się w Punxsutawney 2 lutego, nie przegap okazji, by spotkać najsłynniejszego świstaka na świecie!